Günümüzde bilgisayar bilimi ve yapay zekanın babası olarak kabul edilen ünlü kod kırıcı savaş kahramanı, İngiltere’nin homofobik yasaları uyarınca suçlu bulundu ve sert muameleye maruz kaldı.
Alan Turing Kimdi?
Alan Turing, İkinci Dünya Savaşı sırasında Nazi şifrelerinin kırılmasında öncü rol oynayan parlak bir İngiliz matematikçiydi. 1936’da yayınladığı ufuk açıcı makalesinde, matematikte doğruluğu belirlemenin evrensel bir algoritmik yöntemi olamayacağını ve matematiğin her zaman karar verilemez önermeler içereceğini kanıtladı. Çalışmaları yaygın olarak bilgisayar bilimi ve yapay zekanın temel araştırmaları olarak kabul edilmektedir.
yaşamı
İngiliz bilim adamı Alan Turing, 23 Haziran 1912’de Londra, İngiltere’de Maida Vale’de Alan Mathison Turing olarak doğdu. Genç yaşta, bazı öğretmenlerinin fark ettiği ancak her zaman saygı duymadığı yüksek zeka belirtileri gösterdi. Turing 13 yaşında ünlü bağımsız Sherborne Okulu’na gittiğinde özellikle matematik ve fen bilimlerine ilgi duymaya başladı.
Sherborne’dan sonra Turing, Cambridge, İngiltere’deki King’s College’a (Cambridge Üniversitesi) kaydoldu ve 1931’den 1934’e kadar burada okudu. Merkezi limit teoremini kanıtladığı tezinin sonucunda Turing, mezuniyetinin ardından okulun fellow’u seçildi.
1936 yılında Turing, “Entscheidungsproblem’e bir Uygulama ile Hesaplanabilir Sayılar Üzerine” başlıklı bir makale sunarak, hesaplanabilir olan her şeyi hesaplayabilen evrensel bir makine (daha sonra “Evrensel Turing Makinesi” ve ardından “Turing makinesi” olarak adlandırıldı) kavramını ortaya attı: Modern bilgisayarın öncüsü olarak kabul edilir.
Sonraki iki yıl boyunca Turing, Princeton, New Jersey’deki İleri Araştırmalar Enstitüsü’nde matematik ve kriptoloji eğitimi aldı. Doktorasını 1938’de Princeton Üniversitesi’nden aldıktan sonra Cambridge’e döndü ve ardından bir İngiliz şifre kırma organizasyonu olan Government Code and Cypher School’da yarı zamanlı bir işe girdi.
Eşcinsellik, Mahkumiyet ve Ölüm
1950’lerin başında Birleşik Krallık’ta eşcinsellik yasadışıydı, bu nedenle Turing, Ocak 1952’de evine yapılan bir hırsızlığın ardından çağrılan polise, fail olan 19 yaşındaki Arnold Murray ile cinsel ilişkiye girdiğini itiraf ettiğinde, ağır ahlaksızlıkla suçlandı. Tutuklanmasının ardından Turing, libidosunu azaltmak için hormonal tedavi görmesi şartıyla geçici şartlı tahliye ya da hapis cezası arasında seçim yapmaya zorlandı. İlkini seçti ve kısa süre sonra bir yıl boyunca sentetik östrojen hormonu enjekte edilerek kimyasal hadım edildi, bu da onu sonunda iktidarsız hale getirdi.
Mahkumiyetinin bir sonucu olarak Turing’in güvenlik izni kaldırıldı ve 1946’da GCHQ’ya dönüşen GCCS’de kriptografi çalışmalarına devam etmesi yasaklandı.
Turing 7 Haziran 1954’te öldü. Yapılan otopsinin ardından ölüm nedeninin siyanür zehirlenmesi olduğu belirlendi. Cesedin yanında bir elma kalıntısı bulunmuş, ancak midesinde elma parçalarına rastlanmamıştır. Otopsi raporunda midede “siyanür çözeltisi gibi güçlü bir şekilde acı badem kokan dört ons sıvı” bulunduğu belirtilmiştir. Hayati organlarda da eser miktarda acı badem kokusu rapor edilmiştir. Otopsi, ölüm nedeninin siyanür zehirlenmesine bağlı asfiksi olduğu sonucuna varmış ve intihar olduğuna karar vermiştir.
BBC’de Haziran 2012’de yayınlanan bir makalede felsefe profesörü ve Turing uzmanı Jack Copeland, Turing’in ölümünün bir kaza olabileceğini savunmuştur: Elma hiçbir zaman siyanür testine tabi tutulmamıştı, Turing’in son günlerine dair anlatılanlar onun intihara meyilli olduğunu göstermiyordu ve Turing’in evinde, boş odasında yaptığı kimyasal deneyler için siyanür bulunuyordu.
