Chicago Sanat Enstitüsü küratörleri, müzenin Salvador Dalí ile ilgili ilk sergisini hazırlarken, eserlerden birinin gerçek olmayabileceğinden endişelenmeye başladılar. 1987’de satın alınan yedi ayak uzunluğundaki Sonsuzluk Vizyonları (1936) adlı tablo hakkında titiz bir araştırma yapmaya koyuldular.
Eserin kaynağı hakkında bilinen tek şey, Chicago Çağdaş Sanat Müzesi’nin kurucu başkanı olan merhum müze mütevellisi Joseph R. Shapiro’nun bir hediyesi olduğuydu.
Küratörler Caitlin Haskell ve Jennifer Cohen bazı olası tehlike işaretlerini fark etmişlerdi. Seyrek nüfuslu manzarasıyla büyük dikey çalışma, Dalí’nin hayvanların, nesnelerin ya da tek tek figürlerin küçük ölçekli kompozisyonlarına odaklandığı ve ayrıntıların çoğaldığı döneme aykırı bir eserdi.
Ayrıca sanatçı, en bilinen eseri olan 1931 tarihli Belleğin Kalıcılığı’ndaki ünlü eriyen saatler gibi yinelenen motiflerle tanınır. Visions of Eternity’deki (Sonsuzluk Vizyonu) ayrıntılar – karnında bir delik olan bir kemerin tepesine tünemiş gölgeli bir figür, uzakta elinde bir bağlama taşıyan biri ve üç fasulye – bu resme özgü gibi görünüyordu.
“Salvador Dalí, Venüs’ün Rüyası (1939), detay. Chciago Sanat Enstitüsü Koleksiyonu”
Cohen CNN’e yaptığı açıklamada, “Çalışmaları arasında buna benzer bir şey bulamadık,” dedi. “Bu bir Dali mi?” diyorduk. Gerçekten panikliyorduk.”
Sonra Vogue’un 1939 tarihli bir sayısında, Dalí’nin o yıl New York’ta düzenlenen Dünya Fuarı’ndaki tartışmalı Sürrealist pavyonu hakkında bir makale buldu. “Yaşayan Sıvı Bayanlar” olarak adlandırılan üstsüz denizkızı sanatçılarının yer aldığı lunapark benzeri atraksiyonun açıklamalarına, derginin sanatçıya yaptırdığı bir illüstrasyon eşlik ediyordu.
Çizim, Sonsuzluk Vizyonları’ndaki bağlamalı küçük figürle eşleşiyordu.
“Salvador Dalí, Venüs’ün Rüyası (1939), detay. Chciago Sanat Enstitüsü Koleksiyonu,”
Bunun üzerine Haskell ve Cohen, pavyonun resimlerini bulmak için Dalí’nin uzun süredir ticaretini yapan Julien Levy’nin arşivine gittiler. Sanatçının bu etkinlik için, eriyen saatler ve yanan zürafalar gibi Dalí’nin eserlerinde tekrarlanan diğer imgeleri içeren devasa bir duvar resmi yaptığı ortaya çıktı. Ve fotoğrafın bir ucunda, süslemelerle kısmen gizlenmiş olan gizemli resim belirdi.
Resim konservatörleri Allison Langley ve Katrina Rush, Sanat Enstitüsü’nün çalışmasını inceledi ve tuvalin daha büyük duvar resminden kesildiğini belirledi.
Cohen, “Bu bir şoktu,” dedi.
Sonuç olarak müze, tabloyu gerçek adı olan Venüs’ün Rüyası olarak yeniden adlandırdı ve tarihini 1939 olarak değiştirdi.
Mevcut sergide Dalí’nin, Dünya Fuarı organizatörlerinin Sandro Botticelli’nin Venüs’ün Doğuşu tablosunun ters denizkızını (insan bacakları, balık kafası) merkez figür olarak resmetme planını reddetmelerinin ardından yazdığı “Hayal Gücünün Bağımsızlığı ve İnsanın Kendi Deliliğine Sahip Çıkma Hakkı Bildirgesi” adlı manifestosu ile yeniden bir araya getirilmiştir.
Pavyondaki duvar resminin neden parçalandığı, diğer bazı panellerin nerede olduğu gibi gizemini koruyor, ancak birkaçının Japonya’daki Hiroşima Valilik Müzesi koleksiyonunda olduğu biliniyor. Ve Dream of Venus’ün fuarı takip eden yılları, Shapiro 1966’da satın alana kadar nasıl geçirdiğini kimse bilmiyor.
“Salvador Dalí, Bir Kimyager Kuyruklu Piyanonun Kütikülünü Aşırı Dikkatle Kaldırıyor (1936). Kızılötesi görüntüleme altında, konservatörler resmin yüzeyinin altında Bavyera Kralı Ludwig II’nin bir portresini tespit ettiler. Chicago Sanat Enstitüsü Koleksiyonu,”
Müze ayrıca serginin açılışından önce 25 Dalí eseri üzerinde teknik bir analiz gerçekleştirmiş ve bu da başka keşiflere yol açmıştır. (Başlığı “Salvador Dalí: Görüntü Kayboluyor” başlıklı sergi, sanatçının çalışmalarındaki görünürlük ve kaybolma temalarını araştırıyor).
A Chemist Lifting with Extreme Precaution the Cuticle of a Grand Piano (1936) adlı tabloyu x-ray ve kızılötesi görüntüleme kullanarak inceleyen konservatörler, tablonun tamamında yer alan ve besteci Richard Wagner’in hamisi olan Bavyera Kralı Ludwig II’nin gizli bir grafit portresini tespit etti.
Dalí bu resmi bir tür Paskalya yumurtası olarak tasarlamış olabilir. Küratörlerin Canavarların İcatları’ndaki (1937) zor görülebilen koyu mavi köpekle ilgili de benzer bir teorisi var. Sanatçının figürün neredeyse görünmez olmasını amaçladığını doğrulayan konservatörler, köpeğin Dalí’nin yakın zamanda idam edilen ve senaryosunu Dalí ve Luis Buñuel’in yazdığı 1929 yapımı Bir Endülüs Köpeği filmine konu olduğuna inandığı arkadaşı Federico Garcia Lorca’ya gönderme yapmış olabileceğini öne sürüyor.
