13. yüzyılın başlarında Kutsal Roma İmparatorluğu, Welf Hanedanlığı tarafından yönetilmekteydi ancak yönetimde hak iddia eden Hohenstaufen Hanedanlığından II. Friedrich, bir iç savaş başlatarak yönetimi ele geçirmeye çalıştı. Bunun yanı sıra Liberya yarımadasında ise Müslümanlar ile Hristiyanlar arasında sonrasında “Reconquesta” adı verilecek bir dizi savaş gerçekleşmekteydi. Son olarak da Fransa ve İngiltere arasında üç farklı nedenle savaş çıkmış ve bu durum iki ülkeyi de yıpratmıştı.
Tüm bunlar yaşanırken Haçlı Seferi başlatmak isteyen Papa III. Innocent’in bile kendi sorunları vardı. Güney Fransa’da yayılmaya başlayan Katharizm’in yayılmasını engellemek ve kilisede reform yapmak bu sorunların başında geliyordu. Avrupa’da işler bu kadar karışıkken bir Haçlı Seferi ilanı hem karşılık bulmayacak hem de kilisenin itibarını sarsacaktı. Bu güçlü devletlerin başlarındaki sorunlar nedeni ile yola çıkacak olan Çocuk Haçlılara büyük bir destek sağlanamamış olup yolculuklarında bir sürü engellerle karşılaşmıştırlar.
Dönemin siyasi şartlarını anlattığımıza göre asıl hikayeyi anlatmaya başlayalım. Genç bir çoban olan Stephen, 1212 yılının baharında koyunları otlatmaya çıkarmıştı. O günün gecesinde, bir adam Stephen’a yaklaşıp yemek ile kalacak yer istemiş ve Stephen adamın isteklerini yerine getirmişti. Bunun ardından adam kendisini Hz. İsa olarak tanıtarak Stephen’a bir mektup vermiş ve bu mektubu Fransa kralına iletmesini istemiş. Bu durum karşısında heyecanlanan genç çoban görevi kabul edip yolculuğa başlamıştı.
Yol boyunca bu hikayeyi anlatarak Saint Dennis’e ilerleyen Stephen, büyük bir kalabalık toplayarak kralın huzuruna çıkmak istemiştir. İsteği kabul gören Stephen, kralın huzuruna çıkarak mektubu vermiş ve kraldan bir Haçlı Seferi başlatmasını istemiştir. Ancak kral bu seferin imkansız olduğunu, İngiltere ile olan savaşın ülkenin geleceğini belirleyeceğini söyleyerek bu isteği reddetmiştir. Bunun üzerine sözler yayılmış, Fransa ve Kutsal Roma İmparatorluğu’ndaki halk bu hikayelere kulak vermiştir.
Zaman içerisinde sözler abartılmış, “Kim ki kutsal diyarlara bizimle yürürse ayakları ıslanmayacak, üzerinden geçeceğimiz Müslüman devletler devrilecek ve halkları Hristiyanlığı kabul edecek,” gibi olağanüstü hikayelere evrilmiştir. Birçok kişi bu hikayelerin ihtişamına katılıp güneye, Akdeniz’e, Marsilya şehrinin limanına akın ettiler. Burada hikayelerin ilk sözleri olan “ayakları ıslanmayacak” sözü yalan çıkmıştır çünkü herkes denizin ikiye ayrılıp Haçlı Seferi’ne yol açacağına inanıyordu. Bu olay üstüne birçok kişi seferden ayrılmıştır ancak kalanlar yollarına devam etmekte ısrarcı çıkmıştı. Bir süre sonra Haçlılara yanaşan tüccarlar, onları Kutsal Diyarlara güvenli geçiş sözü vererek kandırdı ve gemilerine aldı. Bir takım gemiler fırtınada alabora oldu, kalan gemilerdeki çocuklar ise Müslüman devletlere köle olarak satıldı.
Zaman içerisinde tarihçiler bu konuyu araştırmış ve belirli konuları aydınlatmıştır. İlk konu genç Stephen hakkındadır. Kendisi bu gruba yalnızca Fransa kralının huzuruna kadar öncülük etmiş olup sonrasında tarih sahnesinde bir daha gözükmemektedir.
İkinci konu ise asıl hareketin Kutsal Roma İmparatorluğu topraklarındaki Colonge şehrinde başladığıdır. Burada bir genç çocuk olan Nicholas, rüyasında yanan bir haç görmesi üzerine bu hareketi başlattığı düşünülmektedir. Yolculuk, Nicholas’ın babası tarafından organize edilmiş olup güneye doğru ilerlemeye başlamışlardır.
Zaman içerisinde Alp Dağları’na ulaşan grup, dağları aşma sırasında büyük kayıplar vermişlerdir. Bu kayıpların sebebi olarak açlık, 20.000 vahşi hayvanlar, haydutlar ve bu harekete inancını kaybedenler gösterilebilir.
Tüm zorlukların atlatılması sonucu Cenovaya ulaşan gruptan yalnızca 7000 kişi kaldığı tahmin edilmektedir. Burada denizin yarılmasını bekleyen grup, kehanet gerçekleşmeyince ikiye ayrılmış, bir kısmı hikayelerde anlatılan Marsilya şehrine ulaşmışlardır. Kalanlar ise ya Cenova şehrine iş gücü olarak katılmış ya da Papa III. Inocent’in huzuruna çıkmak için Roma’ya ilerlemişlerdir. Ancak aradıklarını elde edemeden evlerine dönmüşlerdir.
Kaynak:
İSTEK, G. (2019). ALMANCA ESERLERDE ÇOCUK HAÇLI SEFERLERİ. (Turkish). Journal of International Social Research, 12(65), 248–254.
https://www.nationalgeographic.com/history/world-history-magazine/article/children-crusades-set-out-holy-land-1212-never-arrived
https://www.history.com/news/the-disastrous-time-tens-of-thousands-of-children-tried-to-start-a-crusade
https://www.britannica.com/event/Crusades/The-Childrens-Crusade
